Co to jest – Aglomeracja?

Co to jest aglomeracja? Aglomeracja to zespół jednostek administracyjnych w obrębie większych i mniejszych ośrodków miejskich. Stanowi ona obszar o intensywnej zabudowie, cechujący się dużym zagęszczeniem ludności przebywającej na danym terenie stale lub okresowo. Aglomeracje charakteryzują się dużym przepływem osób i towarów oraz znaczną wymianą usług.

Bardziej potocznie aglomeracja jest skupiskiem sąsiadujących ze sobą miast i wsi, które stanowią wspólny organizm, poprzez zintegrowanie lub uzupełnianie się rozmaitych form infrastruktury tych miejscowości oraz wzajemne wykorzystanie potencjałów, którymi te miejscowości dysponuję. Zjawisko aglomeracji związane jest też z pojęciem metropolitarnego, jakim określa się spójny funkcjonalnie wielkomiejski układ sieci jednostek osadniczych oraz terenów wysoce zurbanizowanych.

Typy aglomeracji

Ze względu na różnice w wielkościach i układzie przestrzennym miast w zespołach miejskich wyróżnia się aglomerację monocentryczną, aglomerację policentryczną i megapolis.

Aglomeracja monocentryczna to układ miejski składający się z jednego dużego miasta (metropolii) oraz obszaru podmiejskiego, w którym znajdują się mniejsze miasta, tak zwane satelitarne. Miasta te są powiązane funkcjonalnie z miastem centralnym, czyli ludzie dojeżdżają tam do pracy, tam znajdują usługi wyższego rzędu, szkoły i urzędy. Przykładem tego rodzaju aglomeracji jest aglomeracja warszawska: metropolią jest Warszawa, a w strefie podmiejskiej znajduje się wiele miast, np. Pruszków, Wołomin, Piaseczno, Otwock.

Aglomeracją policentryczną określa się zespół sąsiadujących ze sobą miast co do zasady tej samej wielkości, powiązanych ze sobą gospodarczo i komunikacyjnie. Nie ma jednego miasta centralnego, dominującego, więc wszystkie są równorzędne. Pomiędzy miastami zanikły obszary wiejskie, czyli miasto graniczy z miastem. W Polsce przykładem aglomeracji policentrycznej jest zespół miast Górnego Śląska (aglomeracja śląska) i Trójmiasto (aglomeracja trójmiejska).

Z kolei megapolis to duża strefa zurbanizowana, tworząca się w wyniku przestrzennego połączenia się kilku aglomeracji miejskich lub konurbacji. To rozległa strefa miejskiego krajobrazu. W Polsce nie wykształciło się żadne megapolis.

Wyznaczanie aglomeracji miejskich w Polsce

Zgodnie z regulacjami zawartymi w prawie wodnym, aglomeracje wyznacza rada gminy w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego. Jeżeli aglomeracja ma obejmować tereny położone w dwóch lub więcej gminach, właściwa do wyznaczenia aglomeracji jest rada gminy o największej równoważnej liczbie mieszkańców.

Wyznaczenie aglomeracji następuje po uzgodnieniu przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta z Wodami Polskimi, a w zakresie obszarów objętych przynajmniej jedną formą ochrony przyrody lub obszarów mających znaczenie dla wspólnoty znajdujących się na liście obszarów Natura 2000 – z właściwym regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.

Zalety i wady aglomeracji miejskich

Aglomeracje to obszary mocno zurbanizowane charakteryzujące się dużym zagęszczeniem ludności. Z ich rozwojem najczęściej idzie w parze rozwój infrastruktury drogowej, edukacyjnej czy handlowo-usługowej, co sprawia, że znalezienie pracy i możliwości rozwoju kariery zawodowej są zdecydowanie większe niż w małych ośrodkach miejskich czy na wsi. Doba komunikacja z głównym ośrodkiem miejskim sprawia, że ludzie mogą mieszkać poza granicami dużego miasta, a jednocześnie korzystać z jego rozwiniętej infrastruktury miejskiej.

Ogromnymi zaletami aglomeracji są kwestie czysto gospodarcze takie jak różnorodność firm oraz łatwość nawiązywania kontaktów między podmiotami gospodarczymi. Duża koncentracja przedsiębiorstw i instytucji sprawia, że kontakty biznesowe są łatwiejsze do nawiązania i utrzymania. To sprzyja wymianie wiedzy, tworzeniu partnerstw i transferowi technologii.

Pomimo licznych zalet aglomeracji, mają one również pewne wady, które mogą wpływać na jakość życia mieszkańców. Główną wadą są wysokie koszty życia oraz nieruchomości. Ceny produktów i usług, takich jak jedzenie, mieszkanie, transport czy opłaty za usługi publiczne, są zazwyczaj wyższe. Mieszkańcy aglomeracji muszą więc wydawać więcej pieniędzy na podstawowe potrzeby, co może wpływać na budżet domowy i ograniczać możliwości oszczędzania.

Kolejną wadą jest degradacja środowiska. Duże aglomeracje generują duże ilości odpadów i mają negatywny wpływ na środowisko. Emisja gazów cieplarnianych i zanieczyszczenie powietrza, wody, gleby są powszechne na obszarach aglomeracji. Konieczne jest wprowadzenie działań mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko, takie jak inwestycje w odnawialne źródła energii, poprawa jakości powietrza czy rozwój środków transportu przyjaznych dla środowiska.

Największe aglomeracje świata

W porównaniu do świata w Polsce jest zaledwie kilka aglomeracji miejskich. Natomiast największą aglomeracją na świecie, której pokonanie w najbliższych dekadach wydaje się niewykonalne, jest Tokio. Aglomeracja skupiona wokół japońskiej stolicy liczy niemal 35 milionów ludności. Druga co do wielkości aglomeracją miejską jest aglomeracja meksykańska z wynikiem 27 milionów ludności. Kolejne miejsca z ponad 20-milionową ludnością zajmują kolejno aglomeracje przy Szanghaju, Nowym Jorku, Bombaju, Seulu, Sao Paulo oraz Karaczi w Pakistanie. Z rankingu jasno wynika, że pod względem wielkości aglomeracji wygrywa Azja, która w pierwszej dziesiątce ma aż 7 ogromnych zespołów miejskich.

Mogą Cię również zainteresować:

manometr

Co to jest manometr? Poznaj funkcje, zasady działania i zastosowania manometru

    Manometr jest nieodzownym narzędziem do pomiaru ciśnienia wody i gazów. Jego funkcje i zasady działania są niezwykle istotne w różnych branżach, takich jak hydraulika, gazownictwo, czy ciepłownictwo. Ale czy wiesz, że manometr może także znaleźć zastosowanie w domowych instalacjach? Parametry ciśnienia, które można zmierzyć za pomocą manometru, są kluczowe dla kontroli ciśnienia w instalacjach, aby […]

    Czytaj dalej
    aluminium

    Co to jest aluminium – ważny metal dla polskiego przemysłu

      Aluminium jest metalem glinowym o czystości technicznej, który odgrywa kluczową rolę w polskim przemyśle. Jego właściwości, takie jak niska waga, wysoka przewodność prądu, odporność chemiczna i wytrzymałość, sprawiają, że jest szeroko stosowane w różnych sektorach. Dzięki temu metalowi polski przemysł może rozwijać się i konkurować na arenie międzynarodowej. Aluminium znajduje zastosowanie w produkcji profili, okien, […]

      Czytaj dalej
      kultywator

      Co to jest kultywator?

        Kultywator to narzędzie uprawowe wykorzystywane do spulchniania gleby i niszczenia chwastów. Może być przymocowany lub zawieszony na ramie, a składa się z zębów, kół podporowych, układu regulującego głębokość i zaczepu lub stojaka zawieszenia. Zespołem roboczym kultywatora są zęby sprężynowe, półsprężynowe lub sztywne zakończone redliczkami, gęsiostopkami lub nożami. Kultywator jest używany do wykonywania zabiegów kultywatorowania, które […]

        Czytaj dalej